ΖΩ ΑΚΟΜΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ




ΖΩ ΑΚΟΜΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Ζώ ακόμη στην Ελλάδα, που με πληγώνει, γιατί μπορούν να μας πληγώνουν μόνο εκείνοι που αγαπάμε. Δεν είναι μόνο η πατρίδα μου, είναι η αγαπημένη μου πληγή...
Ζώ ακόμη στην Ελλάδα του μελαγχολικού μαυροντυμένου Διονύσιου Σολωμού, σ’ εκείνη την Ελλάδα που έχει για εθνικό της ποιητή τον Έλληνα Έντγκαρ Πόε, που ο Σπυρίδων Τρικούπης τού έλεγε να συνεχίσει να γράφει διότι η Ελλάδα δεν έχει τον δικό της Δάντη, και που δεν δημοσίευσε καμία ποιητική συλλογή όσο ζούσε, όλοι ήξεραν τα ποίηματά του απ’ έξω, προφορικά, (και παρ’ όλο που δεν δημοσίευσε ποτέ κανονικό βιβλίο, όλη η Ελλάδα πένθησε όταν πέθανε, έκλεισε κι η Ιόνιος Βουλή για το πένθος), και που στα τελευταία χρόνια του είχε γίνει «ιδιόρρυθμος», είχε αποκοπεί από όλους τους φίλους του και δεν έβγαινε πλέον από το σπίτι. (Σ’ ένα σημειωματάριο είχε γράψει: «Δεν είναι άξιοι να αγαπηθούν εκείνοι οι οποίοι δεν διακινδυνεύουν τίποτε. Αγάπα για να ζήσεις, ζήσε για να αγαπάς...»)

Ζω ακόμη στην Ελλάδα του Κώστα Καρυωτάκη, που η Μαρία Πολυδούρη τού πρότεινε να παντρευτούν παρότι γνώριζε ότι έπασχε από σύφιλη, (αναμενόμενη ερωτική αυταπάρνηση τότε, όπως έκαναν τα τολμηρά ρομαντικά κορίτσια που ζούσαν κάποτε εδώ), που το κατεστημένο τον είχε εντοπίσει πως ήταν αιθεροβάμων και τον έστειλε εξόριστο υπάλληλο στην Πρέβεζα, όπου έζησε σε μεγάλη απόγνωση, αλλά μόνο και μόνο επειδή υπήρχε «το δείλι και το αεράκι» έγραψε τη συγκλονιστικότερη ελληνική ποίηση κατά την ασήμαντη γνώμη μου,  κι εκεί δεν πήγε στην παραλία για μπάνιο όπως οι άλλοι ή για παραθερισμό, αλλά πήγε για να πνιγεί, πήγε στην ακτή στο όμορφο Μονολίθι, προσπαθώντας επί δέκα ώρες να αυτοκτονήσει, παλεύοντας στη θάλασσα μάταια να πνιγεί, και, στο σπαραξικάρδιο σημείωμα που άφησε αργότερα με την αυτοκτονία του, έγραψε με αυτοσαρκασμό ένα υστερόγραφο: «Υ.Γ. Και για ν' αλλάξουμε τόνο. Συμβουλεύω όσους ξέρουν κολύμπι να μην επιχειρήσουνε ποτέ να αυτοκτονήσουν δια θαλάσσης. Όλη νύχτα απόψε, επί δέκα ώρες, εδερνόμουν με τα κύματα. Ήπια άφθονο νερό, αλλά κάθε τόσο, χωρίς να καταλάβω πώς, το στόμα μου ανέβαινε στην επιφάνεια. Ορισμένως, κάποτε, όταν μου δοθεί η ευκαιρία, θα γράψω τις εντυπώσεις ενός πνιγμένου.», και μετά τη ματαιότητα του πνιγμού, την επόμενη μέρα αγόρασε ένα πιστόλι και πήγε σ’ ένα καφενείο –που ίσως υπάρχει ακόμη– στην Πρέβεζα, όπου κάθησε πολλές ώρες μόνος του καπνίζοντας, με το πιστόλι πάνω στο τραπέζι, κι όλοι τον έβλεπαν και κανείς δεν τον ρώτησε για το πιστόλι ή να τον εμποδίσει, έγραψε το σημείωμα αυτό κι έπειτα πήγε στον Άγιο Σπυρίδωνα στην παραλία, και αυτοπυροβολήθηκε κάτω από έναν ευκάλυπτο.


Ζώ ακόμη στην Ελλάδα των τούνελς, που διατρέχουν παντού τον μακρύτατο σκοτεινό υπόγειο εαυτό τους χωρίς κανείς να το γνωρίζει, ποτέ δεν θα τα εξερευνήσουμε όλα, κι αυτά κι όλοι οι αμέτρητοι υπόγειοι τόποι αποτελούν το γεωγραφικό υποσυνείδητο της Ελλάδας, κι ίσως να υπάρχει κι ένα ασυνείδητο, πολύ βαθιά κάπου εκεί κάτω, που να απλώνεται κάτω από τα υπόγεια, κάτω από το βάθος, κι εμείς στεκόμαστε τώρα εδώ πάνω σαν να στεκόμαστε σε ένα πλοίο στον Ειρηνικό Ωκεανό, ανίδεοι για τον βυθό, «Ετεή ουδέν ίσμεν. Εν βυθώ γαρ η Αλήθεια», έλεγε ο Δημόκριτος (Στην πραγματικότητα δεν γνωρίζουμε τίποτε. Η Αλήθεια βρίσκεται στον βυθό), και κάπου εκεί, στον βυθό πλέον, κρύβεται ο Δημήτρης Κούγκουλος, στην Κούφια Γη, κι όλοι νομίζουν ότι πέθανε, προχθές ανέβηκε για λίγο, μ’ ένα παλιό σακίδιο στην πλάτη, πιστόλι στη ζώνη και κοντό παντελόνι με αρβύλες, με όμορφο στρατιωτικό κούρεμα, μιλήσαμε για τα παλιά μας ταξίδια, μού έδειξε τους νέους χάρτες του, μου άφησε βιβλία, κι έφυγε πάλι προς τα κάτω, ποιος ξέρει πότε θα ξανάρθει, κι εγώ ζώ εδώ ακόμη, στην Ελλάδα του Δημήτρη Κούγκουλου, κρυφά.


 ...Ζώ ακόμη στην Ελλάδα της αστικής μελαγχολίας, στα στενάκια της πόλης που μυρίζεις την φρεσκάδα από τις μπουγάδες στα μικρά μπαλκόνια, κι ακούς τα παιδιά να παίζουν και να μεγαλώνουν μέσα στην τσιμεντένια φυλακή μας, με όλα τα όνειρα του κόσμου, παιδικά όνειρα συμπιεσμένα εκεί ανάμεσα στα δρομάκια με τις λακούβες στην άσφαλτο και τα σκουπίδια και τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα, καθώς κοιτάς τα βλέματα ανθρώπων κλεισμένα μέσα σε μικρά μαγαζάκια να σε παρατηρούν, παντού παράθυρα με στόρια κατεβασμένα, πέρα η ηχώ από τις λεωφόρους σαν θάλασσα, μικρά πουλιά που πετούν και καταδύονται στον λαβύρινθό μας με ταχύτητα, μάτια από γάτες που κρύβονται κάτω από τ’ αυτοκίνητα και σε κοιτούν, τις νύχτες οι σκιές μετατρέπουν τα στενάκια σε διόδους μιας μαγικής πόλης, βαδίζεις μόνος στο ημίφως καθώς όλοι κοιμούνται κι αυτό μετατρέπεται σε μια ζωντανή παραβολή, η μαγεία είναι ακόμη ζωντανή όποτε είσαι μόνος σου εκεί έξω, λεπτεπίλεπτα, ψιθυριστά, αδιόρατα, η μοναξιά των νυχτερινών διαδρομών προσφέρει εμπνεύσεις, μνήμες, φαντασιώσεις, φαντάσματα της αστικής νύχτας, κι είναι στιγμές που λαμβάνεις τα μηνύματα ενός αόρατου πομπού, τους οιωνούς ενός Megapolisomancy, βρίσκεσαι να περιδιαβαίνεις την αστική μεταφυσική, τον χάρτη του αόρατου, τις αόρατες πόλεις, τη μια μέσα στην άλλη μέσα στην άλλη, στην έναστρη απαστράπτουσα νύχτα ως κοσμοπολίτης, ανάμεσα στο εναλασσόμενο ρεύμα, ναι, ζώ ακόμη στην Ελλάδα των εναλλακτικών πραγματικοτήτων.

Ζώ ακόμη στην Ελλάδα των εξωγήινων Ελλήνων, που κάποτε ήρθαν από τα άστρα και αποίκησαν αυτόν τον γαλάζιο κόσμο μας, έζησαν όλες τις ιστορίες που διηγείται η Ελληνική Μυθολογία, μετέδωσαν εδώ την παράξενη γλώσσα τους (εκείνην που μιλούσε ο Όμηρος), πολέμησαν με τέρατα, άφησαν απογόνους, δίδαξαν όλες τις τέχνες, όλα τα μεγάλα μνημεία φτιάχτηκαν γι’ αυτούς, κι έχουμε ακόμη τα πρόσωπά τους σε αγάλματα κι εικόνες, έφτιαξαν εδώ στον κόσμο μας μια Ντίσνεϋλαντ των Θεών, έπαιξαν θεϊκά παιχνίδια μαζί μας, ζήσαμε μαζί τους σ’ έναν μαγικό κόσμο, ακόμη τον θυμόμαστε βαθιά μέσα στην ψυχή μας με κληρονομικές μνήμες, κι έφυγαν και μάς άφησαν μόνους μας στη μοίρα μας, μας εγκατέλειψαν, κι ίσως να μας πρόδωσαν κιόλας τελικά, μείναμε μόνοι μας να παίζουμε με την εξωκοσμική κληρονομιά μας, που την κάναμε τόσο πεζή, τόσο γήινη, τόσο προσγειωμένη, κι όμως ίσως εκείνοι να έλθουν ξανά –το έχουν άλλωστε υποσχεθεί– σε μια Ελλάδα που κάποτε θα αποδείξει ότι δεν έχει ξεχάσει τη μαγεία που τη δημιούργησε, σε μια Ελλάδα που θα ξαναδημιουργήσει μεγάλη τέχνη, βάρδους, ήρωες, εξερευνητές, φιλόσοφους, πυθίες, οράματα, θαύματα, για να είναι άξια να ξαναγίνει κάποτε η κατοικία των Θεών, και όχι η κατοικία των μοχθηρών, των προδοτών και των απατεώνων, των μισαλλόδοξων και των φιλάργυρων, των δειλών και των μέτριων, είναι μεγάλο κρίμα να είμαστε όπως είμαστε, αλλά, ναι, κάποιοι –όπως κι εγώ– ζούμε ακόμη στην Ελλάδα των εξωγήινων Ελλήνων.


Ζώ ακόμη στην Ελλάδα του Φίνου, μέσα σε ασπρόμαυρες παλιές ελληνικές ταινίες, που είναι ο τρόπος για ταξίδι στον χρόνο, αν είσαι παρατηρητικός κι απολαμβάνεις τις λεπτομέρειες, σε μια αγνή όμορφη Ελλάδα που δεν υπάρχει πια, αλλά μπορείς να την επισκεφτείς και να την κρυφοκοιτάξεις χωρίς κανείς τους εκεί να σε βλέπει, ταξιδεύεις μέσα από την Φίνος Φιλμ (FF) που είναι πια μια εταιρία για ταξίδια στον χρόνο (σαν να έχει βγει από τις σελίδες του Φίλιπ Κ. Ντικ), που ξεκίνησε κάποτε στο κτίριο της παλιάς σαπωνοποιίας του Παπουτσάνη, και πρώτα χρησιμοποιούσαν το κινηματογραφικό πλατό «Ατλαντίς», όπως το είχαν ονομάσει, είτε εις μνήμην της Ατλαντίδος, είτε επειδή ήταν δίπλα στο παλιό εργοστάσιο τσιμέντων Ατλαντίς, κι όταν πήγαινες εκεί πήγαινες στα «Θυμαράκια», δηλαδή στην περιοχή Θυμαράκια της οδού Λιοσίων, και γύρισαν 200 ταινίες κι επηρέασαν εκατοντάδες άλλες, δημιουργώντας τον ελληνικό κινηματογράφο, που πέθανε τελικά μαζί με τον Φίνο, και μείνανε πίσω οι ταινίες ενός άλλου κόσμου, όταν ο Φιλοποίμην Φίνος, ο πατέρας του ελληνικού σινεμά, πέθανε χρεωκοπημένος και πικραμένος το 1977, αρνούμενος να υπηρετήσει ούτε στιγμή την Τηλεόραση, η οποία του προκαλούσε φριχτή αποστροφή...    

 
Ζώ ακόμη στην Ελλάδα του Ροκ’ν’Ρολλ, που παίζει με ξύλινες κιθάρες τραγούδια και μπαλάντες στα χόρτα στην παραλία, στα πάρκα, στις πλατείες και στο γρασίδι στα πανεπιστήμια, δεν έχει πού να πάει (δεν τη βάζουν μέσα σε κανένα μπαρ, καφέ ή ντίσκο) και πηγαίνει και κάθεται στα καφενεία πίνοντας καφέ μαζί με τους γέρους, στα ίδια τραπέζια έφτιαχναν ριζοσπαστικά σχέδια οι νέες γενιές ενώ ταυτόχρονα αναπολούσαν τα παλιά οι παλιές γενιές και γκρίνιαζαν για «τα πολιτικά» (που ήταν κάτι με το οποίο ασχολούνταν μόνο οι γέροι και οι Κνίτες), άκουγε δίσκους βινυλίου, τους άκουγε κανονικά, καθόσουν στην πολυθρόνα κι έβαζες τον δίσκο στο πικάπ και απλά τον άκουγες με ονειροπόλο βλέμμα, οι ραδιοσταθμοί ήταν παράνομοι, «πειρατικοί», κι ήταν στην Ελλάδα το κοινό που είχε η μουσική με τον «Μαυρογένη» ή τον «Πειρατή Λαφίτ», εκπομπές πειρατικής μουσικής Ροκ, και μετά το Ροκ μάς πρόδωσε, και μετά ήταν η Ελλάδα που επαναστάτησε στη σώου μπίζνες που κατάντησαν το Ροκ, κι έγινε Πανκ, δεν είχαμε γκαράζ, παίζαμε στα υπόγεια,  «Δε μας ακούς που τραγουδάμε, με φωνές ηλεκτρικές, μεσ’ στις υπόγειες στοές» δεν ήταν στίχοι απλά όπως παλιά, το είχαμε κάνει αληθινό τελικά, σε μια Ελλάδα ανίδεη, που δεν κατάλαβε το «νέο κύμα» (The New Wave), που έβλεπε τους νέους της σαν εξωγήινους, κι ήταν η πρώτη μας επαφή με το εκκεντρικό, αυτό που διαφεύγει του κέντρου, το φυγόκεντρο, το περιθωριακό, κι έτσι μεγαλώσαμε στο Underground, στο υπόγειο, μαζί με φίλους καλούς και τράκα τσιγάρα και κιθάρες και ντραμς και σουρεαλιστικά στιχάκια και κατσαρίδες, με επιστημονική φαντασία και επανάσταση και κόμικς και καταραμένους ποιητές και δερμάτινα τζάκετ και μαύρα γυαλιά σαν της μύγας και παράξενα μαλλιά κι ακόμη πιο παράξενες ιδέες, που οδήγησαν σε ακόμη πιο παράξενες ιδέες, κι ακόμη πιο παράξενα όνειρα, ώσπου εκτοξεύτηκε η παράξενη ψυχή μας στον ουρανό, κι ακόμη να κατέβει από τα σύννεφα.



Ζώ ακόμη στην Ελλάδα που τρώει τα παιδιά της, σαν τον Κρόνο, στην Ελλάδα που μας πρόδωσε, στην Ελλάδα που δεν δικαίωσε ποτέ κανέναν Έλληνα, στην «ΨωροΚώσταινα», εκείνη «στων Ψαρών την Ολόμαυρη Ράχη Περπατάει η Δόξα Μονάχη», στην Ελλάδα των οικείων προσφύγων, των Ελλήνων που ήρθαν από όλα τα μέρη της Γης κατατρεγμένοι πίσω στην πατρίδα, και των Ελλήνων που έφυγαν σε όλα τα μέρη της Γης για να ξεφύγουν από την πατρίδα, στην Ελλάδα που ήταν παντού και μετά ήταν εδώ και μετά ήταν πάλι παντού, παντού και πουθενά, μια Ελλάδα που δεν μπορείς να την βρεις, σου ξεφεύγει, της ξεφεύγεις, δεν έχει τίποτε, κι έχει τα πάντα, είναι φτωχή, είναι πλούσια, είναι χαζή, είναι σοφή, είναι σκλαβιά και είναι ελευθερία, είναι εκατό χρόνια πίσω κι είναι εκατό χρόνια μπροστά, είναι ήλιος κι είναι σκοτάδι μαύρο, είναι θάλασσα κι είναι βουνά, κανείς δεν ξέρει τι είναι, ζώ ακόμη σ’ αυτήν την τελείως αόριστη Ελλάδα, κι έμαθα να αγαπώ τούτη την αιώνια αοριστία της... 

Ζώ ακόμη στην Ελλάδα των Ελπίδων, που ελπίζει να γυρίσει στην Ιθάκη από την Τροία, που ελπίζει να νικήσει τους απειράριθμους Πέρσες την παραμονή στις Θερμοπύλες, που ελπίζει ότι θα νικήσουν οι Φιλόσοφοι τους Ιεροεξεταστές τους, «Εάν μη έλπηται, ανέλπιστον ουκ εξευρήσει, ανεξερεύνητον εόν και άπορον» (εάν δεν ελπίζεις, δεν θα βρεις το ανέλπιστο, το ανεξερεύνητο είναι και απρόσιτο) έγραφε ο Ηράκλειτος στην Ελλάδα, που ελπίζει ότι θα φιλοξενήσει κρυφά τον Θεό, που ελπίζει ότι θα ξυπνήσει ο Μαρμαρωμένος Βασιλιάς στην σπηλιά μέσα στο βουνό, που ελπίζει ότι θα πάρουμε την Πόλη, που ελπίζει ότι θα λευτερωθεί επιτέλους από τους Τούρκους, που ελπίζει ότι θα νικήσει τον Ομέρ Βρυώνη (δείτε τον να σας κοιτάει μέσα από ένα πίνακα του Ντελακρουά, τον άνθρωπο πού σούβλισε τον Αθανάσιο Διάκο μια άνοιξη), που ελπίζει ότι θα πυρπολήσει με βάρκες την τουρκική ναυαρχίδα, που ελπίζει ότι θα ελευθερώσει την Θεσσαλονίκη μας, που ελπίζει ότι θα ρίξει στην (πέρα) θάλασσα τους όμορφους κοκορόφτερους του Τσιάνο τρέχοντας στα χιόνια κι απλά φωνάζοντας «Αέρα!», που ελπίζει να διασχίσει τον ωκεανό για να δει κι αυτή το Άγαλμα της Ελευθερίας, που ελπίζει να φτάσει δίπλα στον Νότιο Πόλο στην Αυστραλία για μια νέα ζωή, που ελπίζει να αποκτήσουν δικαιώματα οι εργάτες, που ελπίζει να χορεύει ελεύθερα στην μουσική, που ελπίζει σε κοντύτερες φούστες, που ελπίζει να αποκτήσει δικό της σπίτι, που ελπίζει να φύγει η Χούντα, που ελπίζει να αποκτήσει μια θέση στο δημόσιο, που ελπίζει σε πολύ παράξενα πράγματα μέσα από τη νεολαία της, και τελικά που ελπίζει για περισσότερα χρήματα, και μετά για ακόμη περισσότερα χρήματα, που ελπίζει να γίνει επιτέλους όπως οι Ευρωπαίοι, που ελπίζει να πάρει δάνεια, που ελπίζει να μπορέσει να πληρώσει τα δάνεια, που ελπίζει να πληρώσει τους λογαριασμούς, που ελπίζει να πληρώσουν οι κακοί για τις αμαρτίες τους, που ελπίζει σε ένα καλύτερο αύριο, που πλέον ελπίζει να μπορέσει να επιστρέψει στο χθες, που ελπίζει για φτηνότερο σούπερ μάρκετ, που ελπίζει έξω από τις τράπεζες, που ελπίζει να πάει για διακοπές, και που πλέον δεν έχει σε τι να ελπίζει αλλά ελπίζει παρ’ όλα αυτά. Ζώ ακόμη στην Ελλάδα που ελπίζει παρ’ όλα αυτά...


Ζώ ακόμη στην δική μου Ελλάδα. 
Στην δική μου Ελλάδα υπάρχει μια οδός Ιουλίου Βερν στην Αρκάσα της Καρπάθου, και στην Λεμεσό της Κύπρου. (Και ένα ολόδικό μου δρομάκι στην Θεσσαλονίκη, η Οδός Μαύρης Πέτρας). Στην ναυμαχία της Ναυπάκτου έχασε το αριστερό χέρι του ο Θερβάντες. Οι Dubliners έχουν γράψει ένα τραγούδι “Salonica”. Στην Θεσσαλονίκη μπήκε καβάλα αγέρωχος πάνω στο άλογο ο Χέρμαν Μέλβιλ. Στο μουσείο της παλιάς βουλής στην Αθήνα έχουμε ακόμη το ξίφος του Λόρδου Μπάιρον, και στην Πλάκα έχουμε ένα δρόμο για τον Σέλλεϋ (στο Λονδίνο δεν υπάρχει), που το τελευταίο έργο της ζωής του ήταν το Hellas, και στο οποίο γράφει «Είμαστε Όλοι Έλληνες». Ο Μπόρχες ήρθε στην Αθήνα, περπάτησε τυφλός στους δρόμους, κι όταν τον ρώτησαν αν θα ξανάρθει, είπε: «Το ελπίζω, αλλιώς έζησα μάταια. Γιατί όλοι είμαστε Έλληνες. Όλη η Δύση είναι Ελλάδα εν εξορία. Όλοι οι Δυτικοί, Έλληνες εν εξορία...»
Ζώ ακόμη στην Ελλάδα, λοιπόν, εν εξορία.

Π. Γ.







12 comments:

Unknown είπε...

Μία ανάγνωση δεν είναι αρκετή. Μήπως όμως έχετε καμία ιδέα σχετικά με το σε ποια Ελλάδα θα ζήσουν οι επόμενοι... ας πούμε Έλληνες, οι της ελληνικής παιδείας (θα υπάρχει άραγε κάτι τέτοιο;) μετέχοντες;

Π. Β. Γ. είπε...

Ευχαριστώ για το ενδιαφέρον.
Η «Ελλάδα» δεν είναι κάτι συγκεκριμένο. Αλλάζει συνεχώς. Αυτό ήταν πάντα έτσι.
Αυτό ισχύει επειδή η πατρίδα περνάει μέσα από την ανθρώπινη συνείδηση. Είναι η συνείδηση λοιπόν που αλλάζει συνεχώς. (Να σημειώσω ότι προσωπικά δεν πιστεύω ότι έχουν όλοι οι άνθρωποι κανονική συνείδηση).
Η επικέντρωση στην μαζική διαμόρφωση της συνείδησης είναι αυτό που θα πρέπει να μας απασχολήσει, αν δεν μάς έχει απασχολήσει ήδη, και το εννοώ πάρα πολύ σοβαρά, δηλαδή ότι πρέπει να μας απασχολεί πάρα πολύ σοβαρά.

Από την άλλη, υπάρχει στους Έλληνες (και όχι μόνο) ένα τεράστιο πρόβλημα : είναι η γενική άγνοια για την Ιστορία (η μελέτη της οποίας διαφωτίζει σχεδόν τα πάντα σε σχέση με αυτά τα ζητήματα -ακόμη κι αν πρόκειται για την Ιστορία που έχει δεχθεί συσκοτιστικές παρεμβάσεις), αλλά και επιπλέον η δεδομένη έλλειψη γνώσης για τα πράγματα που συνέβησαν και συμβαίνουν συνεχώς: στα παρασκήνια.

Ένα πολύ μικό παράδειγμα (και εκ πρώτης όψεως αμελητέο) για την διαφωτιστική μελέτη της Ιστορίας :
Στο κείμενό μου αυτό αναφέρθηκα π.χ. στον Διονύσιο Σολωμό, του οποίου το έργο θαυμάζω. Όπως ξέρετε είναι ο συγγραφέας του Εθνικού μας Ύμνου, του Ύμνου Προς Την Ελευθερία.
Αλλά, γνωρίζετε πότε αυτό το ποίημα του (γραμμένο το 1822) έγινε ο «Εθνικός Ύμνος» μας; (για την Ελευθερία);
«Άρχισε» να καθιερώνεται το 1875! Εντελώς επίσημα καθιερώθηκε το 1903!
Επιλέχθηκε και καθιερώθηκε από τον (έπειτα δολοφονηθέντα) βασιλιά Γεώργιο Α'.
Μα, μέχρι τότε, ποιον Εθνικό Ύμνο είχαμε;
Λοιπόν μέχρι τότε στην Ελλάδα είχαμε τον Γερμανικό Εθνικό Ύμνο!
Αν είναι δυνατόν, θα μου πεις, και θα έχεις δίκαιο, αλλά έτσι είναι, όντως!
Δηλαδή από το 1823 μέχρι το 1875 ή 1903, δηλαδή για πάνω από πενήντα ή και ογδόντα χρόνια, ο Εθνικός Ύμνος που είχαμε ως Ελλάδα, τον οποίο παίζαμε και τραγουδούσαμε εδώ, ήταν ο Γερμανικός Εθνικός Ύμνος!
(Και, ποιοι δολοφόνησαν τον βασιλιά που καθιέρωσε τον Ελληνικό Εθνικό Ύμνο;)

Μέχρι και το Εθνόσημό μας, αυτό που όλοι ξέρουμε, δεν υπήρχε πριν το 1924!
Από το 1830 μέχρι το 1862 είχαμε ως Εθνόσημο τον Βαυαρικό θυρεό!

Από το 1862 μέχρι το 1924 είχαμε ως Εθνόσημο τον Δανικό θυρεό!
Για λίγα μόνο χρόνια άλλαξε αυτό, αλλά και πάλι επανήλθε και διατηρήθηκε μέχρι το 1967!
(Όπου και σταδιακά εγκαθιδρύθηκε το Ελληνικό Εθνόσημο που όλοι ξέρουμε! Δηλαδή, μέχρι το 1967 και μετά, σχεδόν δεν είχαμε Εθνόσημο!! Δηλαδή "Εθνικό Σημείο", Ελληνικό Σημείο)

Τα παραπάνω, σε συμβολικό και -όχι μόνο- επίπεδο, λένε τόσα πολλά πράγματα, τα οποία είναι ιδιαιτέρως διαφωτιστικά, ή θα ήταν, αν π.χ. τα γνώριζε η πλειοψηφία των Ελλήνων σήμερα.

(συνεχίζεται)

Π. Β. Γ. είπε...

(συνέχεια)


Τώρα, εσύ ρωτάς εμένα αν έχω καμιά ιδέα σε ποια Ελλάδα θα ζήσουν οι επόμενοι.
Ειλικρινά, δεν έχω ιδέα.
Όμως, γνωρίζω ότι αυτό είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την παγκόσμια κατάσταση, δηλαδή με το σε ποιον κόσμο θα ζήσουν οι επόμενοι, δεδομένου ότι ο κόσμος μας πλέον σε μεγάλο βαθμό είναι παγκοσμιοποιημένος. Δεν το εννοώ με την έννοια του New World Order (Νέας Παγκόσμιας Τάξης), που, όπως περιγράφω λεπτομερώς στο τελευταίο STRANGE, έχει αποτύχει... Αλλά το εννοώ έστω με την έννοια του Global Village, του Marshal MacLuhan.

Προφανώς, η Ελλάδα, πολύ αλλαγμένη ή όχι, θα υπάρχει για πάντα. Αλλά δεν ισχύει το ίδιο και για εμάς προσωπικά.
Και, εμάς προσωπικά, η Ελλάδα (και οι Έλληνες) μάς έχει απογοητεύσει τόσο πολύ, που δεν νομίζω ότι πρόκειται να αλλάξει αυτό στο μέλλον, αντίθετα, το πιθανότερο είναι ότι θα μας απογοητεύει όλο και πιο πολύ, μέχρι να πεθάνουμε, και να έρθει η σειρά των επόμενων να απογοητεύονται.
Για να αλλάξει όλο αυτό, απαιτείται μία πολύ μεγάλη επανάσταση, η οποία, ακριβώς εξαιτίας του μεγέθους της που απαιτείται γι' αυτό, δεν διαφαίνεται να είναι εφικτή. Αλλά...ποτέ δεν ξέρεις!...
Το καλύτερο είναι, να τα γνωρίζουμε όλα αυτά, αλλά να διατηρούμε την ελπίδα μας «παρ' όλα αυτά», και, εμείς σαν άντρες, να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε, έστω υπό αυτές τις συνθήκες, όσο περνάει από το χέρι μας ο καθένας.
Αυτή θα είναι και η καλύτερη θέση που θα μπορούσαμε να έχουμε απέναντι στις επόμενες γενιές, ως απολογία τουλάχιστον. Μα, και η μεταλαμπάδευση της Ελπίδας στους επόμενους, που εμείς δεν την αφήσαμε να σβήσει, και δεν παραδοθήκαμε αμαχητί.

Δεν ξέρω τι άλλο να σου πω, με δυο λόγια. Λυπάμαι γι' αυτό.
Χαίρε Συνταξιδιώτη
Π. Γ.

Unknown είπε...

Κύριε Γιαννουλάκη, ομολογώ ότι οι ιστορικές πληροφορίες που παραθέτετε σχετικά με την καθιέρωση του εθνικού ύμνου και του εθνικού συμβόλου είναι εντυπωσιακές για 'μένα, ο οποίος βέβαια δεν έχω ασχοληθεί πάρα αποσπασματικά με την ιστορία, κυρίως επειδή φοβόμουν πάντα μην πέσω θύμα μη αντικειμενικότητας εκ μέρους του συγγραφέα. Από την άλλη, δε θα έλεγα ότι η αγάπη μου για την Ελλάδα έχει τις ρίζες της στον οποιοδήποτε εθνικιστικό προσανατολισμό ή και παροξυσμό. Οφείλεται στο ότι οι ιδέες που γεννήθηκαν κάποτε εδώ βοηθούν τον άνθρωπο να είναι ένα δυνητικά θαυμαστό ον το οποίο θα μπορούσε κάποτε, αφού τη γλίτωνε και δεν αυτοκαταστεφόταν, να άφηνε πίσω του μια για πάντα το σκοτεινό εαυτό του. Το τι συμβαίνει σήμερα βέβαια ή αν θέλετε μέχρι και σήμερα, με κάνει να βλέπω απαισιόδοξα τον κόσμο και να σκέφτομαι ότι ο άνθρωπος δε θα τα καταφέρει τελικά να ξεπεράσει την σκοτεινή πλευρά του, ή, κι αν ακόμα τα καταφέρει, πολλοί συνάνθρωποί μας θα βασανιστούν μέχρι τότε. Για δε τη χώρα μας, σκέφτομαι ότι θα συνεχίσει να υφίσταται ως ιδέα αλλά ως χώρα αμφιβάλλω πολύ. Ίσως είναι μια σκέψη κάπως αντίστοιχη με τη δική σας. Φυσικά, μεγάλη αγωνία πολλές φορές με διακατέχει και για τι πρακτικές δυσκολίες της καθημερινότητας η οποίες συνοψίζονται στη δυστυχία τόσων κατεστραμένων συνανθρώπων μας τους οποίους βλέπεις και δεν μπορείς αποτελεσματικά να βοηθήσεις να ξεφύγουν και οι οποίοι σου θυμίζουν ότι η ελπίδα δεν είναι άλλο από μια ύπουλη απατεώνισσα και η ελευθερία μια τυραννική αυταπάτη. Όσο ελεύθερο είναι ένα ρομπότ άλλο τόσο είναι και ο άνθρωπος. Τελειώνοντας τη φλυαρία μου θα ήθελα να σας ζητήσω να μου προτείνετε κάποια βιβλία σχετικά με την ελληνική ιστορία για την περίοδο από την άλωση της Κων/λης μέχρι και σήμερα. Για την εθνική αντίσταση έχω διαβάσει κάμποσα νομίζω, υπάρχουν βέβαια αρκετά περισσότερα, αλλά για τις άλλες περιόδους ελάχιστα γνωρίζω.

Καλή συνέχεια.

Π. Β. Γ. είπε...

Δεν χρειάζεται, όπως λες, να «φοβάσαι να μην πέσεις θύμα μη αντικειμενικότητας εκ μέρους του συγγραφέα», αρκεί να χρησιμοποιείς την κρίση σου απέναντι στις πληροφορίες. Δηλαδή (αν και σίγουρα υπάρχουν πολλά γεγονότα που αποκρύπτονται) η αναφορά και μόνο του γεγονότος είναι αρκετή, παρακάμπτοντας την ερμηνεία αυτού, που δίνει ο ιστορικός συγγραφέας. Απλό. Μελετάς και κρίνεις μόνος σου.
Δεν αντιλαμβάνομαι την έννοια του «εθνικιστικού προσανατολισμού» που θέτεις, (απέναντι στην πατρίδα), και επίσης δεν αντιλαμβάνομαι ποιος θα θέσει τα όρια της έννοιας του «παροξυσμού» σε σχέση με τον όποιο «φανατισμό» (αν αυτό -κακώς- εννοείς με τον «εθνικισμό») --που κι αυτόν ακόμη είναι κανείς ελεύθερος να έχει, αν θέλει.

Για τον άνθρωπο, που λες ότι «να άφηνε πίσω του μια για πάντα το σκοτεινό εαυτό του», ή για το ότι «δε θα τα καταφέρει τελικά να ξεπεράσει την σκοτεινή πλευρά του, ή, κι αν ακόμα τα καταφέρει, πολλοί συνάνθρωποί μας θα βασανιστούν μέχρι τότε...», κάνω μία σκέψη, που είναι η εξής :
Μάλλον κάνουμε ένα λάθος με το να βλέπουμε τα πράγματα γενικευμένα, δηλαδή πάντα με μία γενίκευση, που επίσης μας οδηγεί να βλέπουμε (ή να περιμένουμε) μία τελεσίδικη γενικευμένη κατάληξη των πραγμάτων (πχ σωτηρία, αλλαγή, καταστροφή, κλπ). Αυτό, κατά την γνώμη μου, είναι μάλλον μία πολιτική θέση (ή «κοινωνιολογική»), αλλά πάνω σε κάτι φιλοσοφικό, λίγο οξύμωρο.
Η αλήθεια που εγώ βλέπω, είναι ότι αυτά τα πράγματα, με τον πόλεμο φωτός και σκότους, (ας το θέσουμε έτσι), δεν έχουν μία γενικευμένη επικράτηση, από την μία ή από την άλλη, αλλά μία προσωπική επικράτηση, μέσα στον καθένα μας δηλαδή. (Το σημάδι της επικράτησης του σκότους μέσα μας, φυσικά, είναι κατ' αρχάς το «να τα βλέπεις όλα μαύρα» ή να μην βλέπεις το φως όπου υπάρχει).
Η απογοήτευση, ως συναίσθημα, δεν είναι «σκοτεινή», ίσως και αντιθέτως μάλιστα (πχ ένας καλός άνθρωπος απογοητεύεται απέναντι στο κακό, αλλά αυτό δεν τον κάνει υπέρμαχο του κακού). Αντίθετα, όμως, η απελπισία είναι σαφέστατα «σκοτεινή», και μάλιστα καθοριστικά. Είναι, δηλαδή, δύο διαφορετικά πράγματα.
Δηλαδή, κατά την άποψή μου, πρέπει να προσέχουμε, ας το πούμε έτσι, μήπως κάνουμε το θρυλικό Join the Dark Side of the Force. ;-)
To Dark Side of the Force, σαφέστατα και αναμφίβολα, επιθυμεί ακριβώς αυτό που λες, να σού μοιάζει η Ελπίδα σαν μία «ύπουλη απατεώνισσα» και η ελευθερία σαν μία «τυραννική αυταπάτη». Σκέψου το λίγο καλύτερα, λοιπόν.
(Επίσης, το ότι ίσως ο άνθρωπος δεν είναι ελεύθερος, αυτό δεν τον κάνει αυτόματα να παύει να είναι άνθρωπος και να είναι ρομπότ. Χρειάζονται κι άλλα πράγματα γι' αυτό, και αυτά είναι που πρέπει να σε απασχολήσουν, κατά την άποψή μου).

Δεν αντιλαμβάνομαι ακριβώς τι εννοείς με τον όρο «εθνική αντίσταση» (ίσως διότι δεν συμμερίζομαι και πολύ τις διάφορες πολιτικές θεωρήσεις των πραγμάτων, λόγω της στενότατης σχέσης τους με τις συνωμοσίες που καθορίζουν οποιοδήποτε «πολιτικό» σκηνικό). «Εθνική» «Αντίσταση» απέναντι σε ποιο πράγμα; (Μιλάς για την Κατοχή;) Τέλος πάντων...
Για βιβλία Ιστορίας που μου ζητάς να σου προτείνω, ω, είναι πάρα πολλά, αλλά νομίζω ότι μία ικανοποιητική βάση, σαν στοιχειώδη αρχή, μπορεί να έχει κανείς με την επίτομη Ιστορία του Ελληνικού Έθνους του Παπαρρηγόπουλου (χρησιμοποιώντας την κρίση σου πάντα βέβαια), και, προσωπικά, βρίσκω αρκετά εμπεριστατωμένη ως συγκέντρωση στοιχείων για όλους τους τομείς, την επτάτομη "Ελλάδα" του "Πάπυρου". Αυτά, φυσικά, ως γενική εισαγωγή (ως εισαγωγικά πληροφοριακά "πακέτα"), και μετά καταδύεται κανείς περισσότερο, όπως κρίνει. Θέλει, πρώτα, δηλαδή, ένα «εγκυκλοπαιδικό» πάτημα, ως αρχή, και έτσι ίσως είναι καλά αυτά τα δύο.
Καλή συνέχεια και σ' εσένα, φίλε.
Π. Γ.

Unknown είπε...

Λέγοντας "Εθνική Αντίσταση" εννοώ όντως τις ενέργειες απελευθέρωση της Ελλάδας κατά την περίοδο 1941-1944. Ευχαριστώ για τις προτάσεις σας καθώς και για το γεγονός ότι μοιραστήκατε τις σκέψεις σας μαζί μου.

Ανώνυμος είπε...

Πραγματικά αγαπητέ Παντελή υπέροχα όλα όσα εβαλες στη σειρά και εγραψες, μοιάζουν -δεν μοιάζουν, ειναι- ολόκληρη τοιχογραφία, το χαμένο ψηφιδωτό της Ελλάδας, μπορεί να λείπουν με τους αιώνες πολλές από τις ψηφίδες του μα η φαντασία γεμίζει τα κενά...προσωπικά πάντα εψαχνα κι ακόμα ψάχνω την κάθε μέρα, να βρίσκω κάτι να με ενθουσιάσει, κάτι να με εξιτάρει σαν παιδί,ε να σασπένς της καθημερινότητας, αυτό το πράγμα πάντα το αποκαλούσα "να βρω το χρώμα της ημέρας", μπορώ να πω ότι στο κείμενο σου έχεις βάλει πάρα πολλά χρώματα μαζί, απίστευτα ενδιαφέροντα!

Π. Β. Γ. είπε...

Ευχαριστώ για αυτό το όμορφο που μου λες. Ναι, ψηφιδωτό.
Παίξε με τα χρώματα.
Με ενθαρρύνεις. Χαίρε
Π. Γ.

Anwrimos είπε...



ΓΕΙΑΣΑΣ
ΠΌΤΕ βγαινει το επόμενο τευχος;

https://www.youtube.com/watch?v=i2t8nHf3d3g

Π. Β. Γ. είπε...

To νέο τεύχος-έκπληξη του Strange (163) κυκλοφορεί γύρω στις 27-30 Νοεμβρίου.

Ωραίο το άλμπουμ!

Αντίστοιχα, εμένα μου αρέσει πάρα πολύ (είμαι fan) η πρώτη πιο ιδιόμορφη από τις instrumental κιθαριστικές μπάντες, οι καταπληκτικοί Cul De Sac, εξαιρετικά influential υπογείως, απόηχοι της οποίας είναι οι περισσότερες τέτοιες αντίστοιχες μπάντες που παίζουν σήμερα (ήταν δηλαδή οι πρώτοι τολμηροί διδάξαντες).
Θεωρώ τον Glenn Jones (τον leader τους) ως έναν από τους καλύτερους σύγχρονους κιθαρίστες (απ' αυτούς που συγκινούν εμένα, τουλάχιστον).
Ιδού ένα Cul De Sac playlist επιλογών που βρήκα στο youtube :
https://www.youtube.com/watch?v=hwz4eUp2-u0&index=11&list=PLhzktNKQQBTO1g7ErynuiKV1tVAewUhN1

Ένας από τους αγαπημένους μου προσωπικούς δίσκους του Glenn Jones (που είναι "μαθητής" του John Fahey, και κολλητός του Damo Suzuki), για να στον προτείνω, δυστυχώς δεν υπάρχει στο youtube πέρα από αυτό το κομμάτι :
https://www.youtube.com/watch?v=QyABBuPmIXM

Δες κι αυτά από τα προσωπικά του, και, αν σου αρέσουν, ό,τι άλλο βρεις :
https://www.youtube.com/watch?v=GQSlqwOGdOI
και
https://www.youtube.com/watch?v=13kYsBVErmI
και
https://www.youtube.com/watch?v=YyLb7ceF7z0
και
https://www.youtube.com/watch?v=y9maKMdZB0A

Αληθινά αξίζει να αναζητήσει και να αποκτήσει κανείς (που του αρέσουν αυτά τα πράγματα) τους δίσκους των Cul De Sac --αλλά και τους προσωπικούς του Glenn Jones.
Οι Cul De Sac είναι, κατά την άποψή μου, το αρχετυπικό Αμερικανικό ιδιόμορφο Instrumental Κιθαριστικό σχήμα, στα χνάρια των οποίων έχουν βαδίσει στενά οι περισσότεροι αντίστοιχοι νεότεροι, που επηρεάστηκαν καθοριστικά από αυτούς.
(Αγαπημένοι μου ανάμεσα τους π.χ. οι Sleep Dealer, ή οι God is an Astronaut).
Η δισκογραφία τους, κλπ :
https://en.wikipedia.org/wiki/Cul_de_Sac_(band)

Π. Γ.

Ανώνυμος είπε...

Πάντα απολαυστικός ο φίλος μου ο Παντελής.

Συνέβη να περιηγηθώ τελευταία στο blog, ανάμεσα στα άλλα ομολογώ ότι αυτό το κείμενο είναι ό,τι καλύτερο φρέσκο διάβασα φέτος.

Η τελευταία φράση μιλάει στην καρδιά όλων μας. Γιατί είναι αλήθεια.

Στην εξορία φύεται η ποίηση, ο έρωτας, το τραγούδι, όλα όσα μας κρατούν ζωντανούς.

Φιλικούς χαιρετισμούς σε όλους

Δημήτρης Τσουμάνης

Ανώνυμος είπε...


Παντελή, εξαιρετικό το κείμενο σου!

Ξεχώρισα το απόσπασμα για τις πόλεις, στην αρχή του οποίου διαβάζω:

"...Ζώ ακόμη στην Ελλάδα της αστικής μελαγχολίας, στα στενάκια της πόλης που μυρίζεις την φρεσκάδα από τις μπουγάδες στα μικρά μπαλκόνια, κι ακούς τα παιδιά να παίζουν και να μεγαλώνουν μέσα στην τσιμεντένια φυλακή μας, με όλα τα όνειρα του κόσμου, παιδικά όνειρα συμπιεσμένα εκεί ανάμεσα στα δρομάκια με τις λακούβες στην άσφαλτο και τα σκουπίδια και τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα,..."

Θα ήθελα να προσθέσω ότι οι πόλεις εκτός από το να συμπιέζουν τα όνειρα, τα βοηθούν να δημιουργηθούν και τα προωθούν.

Η παρουσία πλήθους ανθρώπων στις πόλεις και ιδιαίτερα στα κέντρα τους, εκτός από πηγή ενόχλησης είναι και πηγή έμπνευσης. Το παράδοξο είναι ότι στις πόλεις η απουσία των ανθρώπων μπορεί επίσης να επίσης να βοηθάει στην δημιουργία αστικών θρύλων και έμπνευσης βλ. εγκαταλειμμένα σπίτια, ή άλλα "κενά" κτίρια.

Αφού είναι φανερό ότι σε συναρπάζει το αστικό τοπίο και η μαγεία του, πότε θα ξαναγράψεις κάτι σχετικό;

Κ.Μ.